Mardin'de Sıra Geceleri’ne gelenlere ilk olarak sigara ve mırra ikram edilir. Mırra yapmak için önce çekirdek kahve kavrulur ve iri çekilir. Çekilen kahve 'gümgüm' denen büyükçe cezveye konularak iyice kaynatılır, kaynayan kahve başka bir cezveye süzülür, dinlenen kahve tekrar süzülür. Süzülen kahveye 'hel' denen ve özel bir tat veren bitki tohumu da konur ve kaynatılarak sıcak olarak misafirlere ikram edilir.
Kahve, misafirlere özel kulpsuz fincanlarla sunuluyor. Mırra, fincanın dibine az miktarda konuluyor ve iki defa veriliyor.
Mırranın yapılması kadar içilmesinin de kendine has kuralları var. Bu kurallardan birkaçı ise şöyle: Sıra gecesinde mırra, misafirler ilk geldiğinde ve kalkacakları sıra olmak üzere iki defa ikram ediliyor. Her ikramda fincana az miktarda mırra konuluyor, misafir mırrayı içiyor ve fincanı geri uzatıyor. Mırrayı dağıtan, tekrar fincana az miktarda mırra koyarak misafire veriyor. Misafir ikinci kez uzatılan mırrayı da içerek teşekkür ediyor ve fincanı, mırrayı dağıtana geri veriyor.
Burada iki püf noktası var. Mırrayı içen, kahve fincanını yere koymamalı ve mutlaka mırrayı verene iade etmeli. Mırrayı içenin fincanı yere veya masaya koyması mırrayı dağıtana büyük hakaret sayılıyor. Bunun cezası mırrayı veren bekarsa, fincanı yere koyan tarafından evlendirmesi veya fincanın altınla doldurulup bunun mırrayı dağıtana verilmesi. Mardin'e gelen yabancıların çoğu bu kuralları bilmedikleri için çoğu kez fincanı yere koyar, orada bulunan, bu kuralı o yabancıya hatırlatır ve mırrayı dağıtana da onun yabancı olduğunu ve bu kuralı bilmeden fincanı yere koyduğunu, amacının hakaret olmadığını söyleyerek "hoş görmesini" ister.
Ayrıca Taziye evlerinde taziye ziyaretine gelen insanlarada ikram edilir. İkram edilen herkes genellikle içer. Kahve acı olduğundan acılarını paylaşmış gibi olurlar..
Metin: Nedim Atilla
Foto: Demir Aydemir
